Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΚΟΣΜΑΣ
Το νησί της Θάσου απελευθερώθηκε από το Ελληνικό Ναυτικό τον Οκτώβριο του 1912. Στις 18 του μήνα η Ελληνική σημαία κυμάτισε στο νησί. Ο Ελληνικός στόλος είχε αποπλεύσει από το Μούδρο σε σχηματισμό τριών μοιρών:
Η 1η Μοίρα με τα πλοία: «ΑΒΕΡΩΦ», «ΨΑΡΑ», «ΝΑΥΚΡΑΤΟΥΣΑ» και «ΛΕΩΝ» για την κατάληψη της Ίμβρου και της Σαμοθράκης,
Η 2η Μοίρα με τα πλοία : «ΣΠΕΤΣΑΙ» «ΥΔΡΑ» «ΘΥΕΛΛΑ» και «ΛΟΓΧΗ» για την κατάληψη της Θάσου και η 3η Μοίρα με τα πλοία: “ΚΑΝΑΡΗΣ” και “Τ/Π 14” για την κατάληψη του Άγιου Ευστράτιου.
Οι ναυτικές δυνάμεις υπό τον Παύλο Κουντουριώτη είχαν απελευθερώσει ήδη από τις 8 Οκτωβρίου τη Λήμνο και το μεγάλης σημασίας λιμάνι της στο Μούδρο το οποίο έγινε ορμητήριο του στόλου, ο οποίος απελευθέρωσε τα νησιά του Αιγαίου.
Είχε προηγηθεί τον Ιούνιο του 1912, η πολεμική κίνηση των Βουλγάρων να επιτεθούν στους Σέρβους στη Γευγελή και στους Έλληνες, στις απελευθερωμένες ήδη περιοχές, γεγονός που αποτέλεσε την έναρξη του 2ου Βαλκανικού Πολέμου. Την ίδια εποχή άρχισε να δραστηριοποιείται ο Ελληνικός στόλος στο Αιγαίο, κάτι που οδήγησε το ναύαρχο Κουντουριώτη να υπογράψει τον Οκτώβριο του 1912 την προκήρυξη της κατάληψης των Ελληνικών νησιών .
Μετά την απελευθέρωση της Θάσου, ο Κωνσταντίνος Μελάς, ο αδερφός του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά, διορίζεται ως προσωρινός κυβερνήτης. Σε ένα γράμμα του προς την Πηνελόπη Δέλτα, αναφέρει τη Θάσο ως το ομορφότερο ελληνικό νησί, έναν αληθινό παράδεισο με γνήσιους Έλληνες, ακλόνητους πατριώτες και ευαίσθητο λαό. Μερικούς μήνες μετά την απελευθέρωση της Θάσου, το καλοκαίρι του 1913 Καβάλα και Δράμα απελευθερώνονται και αυτές, από τον πρόσκαιρο, αλλά συνάμα καταστροφικό βουλγαρικό ζυγό.
Οι “σύμμαχοι” των Ελλήνων στο βαλκανικό μέτωπο κατά των Τούρκων, Βούλγαροι , ένα χρόνο πριν (1912) , είχαν καταλάβει με στρατιωτικές δυνάμεις την περιοχή ξεκινώντας δε προσπάθεια εκβουλγαρισμού με στόχο τον Ελληνικό αλλά και Οθωμανικό πληθυσμό η ιστορία καταγράφει με τα πιο μελανά χρώματα την περίοδο εκείνη. Το Ελληνικό ναυτικό, στην Καβάλα και τα τμήματα του στρατού στην Δράμα έφεραν τον “αέρα” της λευτεριάς. Σχεδόν δυο χρόνια μετά, στις 2 Φεβρουαρίου του 1914… επιδόθηκε στην ελληνική κυβέρνηση η διακοίνωση των Μεγάλων Δυνάμεων για τα νησιά του Αιγαίου και την Ήπειρο, βάσει της οποίας παραχωρούνται στην Ελλάδα τα κατεχόμενα από την Τουρκία νησιά του Αιγαίου (μεταξύ αυτών και η Θάσος) , εκτός Ίμβρου, Τενέδου και Καστελόριζου.
