Κείμενο Χρυσόστομος Μπένος
Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, τιμούμε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί τον Σταυρό του Κυρίου μας. Πιο συγκεκριμένα τιμούμε αυτό το ιστορικό γεγονός της ευρέσεως του Τιμίου Σταυρού. Σύμφωνα με ασφαλείς ιστορικές πηγές πρώτη η Αγία Ελένη, η σεπτή μητέρα του Αγίου Κωνσταντίνου, διενήργησε, θα λέγαμε με την σημερινή φρασεολογία, ανασκαφές στα Ιεροσόλυμα για την εύρεση του Παναγίου Τάφου. Μέχρι το 326 ο Πανάγιος Τάφος ήταν άγνωστος. Και αυτό διότι άνδρες ασεβείς, όπως σημειώνουν οι ιστορικοί, είχαν σκεπάσει με χώματα, είχαν επικαλύψει, το αγιασμένο εκείνο μέρος και είχαν κτίσει ναό, όπου λάτρευαν την θεότητα της αισχρότητος, την Αφροδίτη. Η Αγία όμως βασίλισσα με την βοήθεια φυσικά πρώτα του Θεού και κατόπιν των αρχιαολόγων βρήκε τον Τάφο του Κυρίου. Πάνω δε ακριβώς από τον Πανάγιο Τάφο, με γενναία συνδρομή του υιού της Βασιλέως Κωνσταντίνου έκτισε τον περίλαμπρο Ναό της Αναστάσεως. Συγχρόνως όμως με τον Τάφο του Κυρίου, εκείνο τον καιρό των ανασκαφών, βρήκε και τον Σταυρό του Κυρίου και τους ήλους, δηλαδή τα καρφιά, με τα οποία οι άνομοι Εβραίοι προσήλωσαν τον Κύριο της Δόξης την Μεγάλη Παρασκευή.
Η εύρεση, λοιπόν, του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού συνέβη στις 6 Μαρτίου του 326 μ.Χ.. Επειδή όμως η 6η Μαρτίου αρκετές φορές συμπίπτει μέσα στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή, κατά την οποία δεν επιτρέπεται για το πένθιμο της περιόδου να τελεσθεί πανηγυρική Θεία Λειτουργία, γι’ αυτό οι Πατέρες της Εκκλησίας μετέθεσαν την εορτή την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών. Έτσι, τέτοια ημέρα οι Ιερείς έπαιρναν από το Σκευοφυλάκιο του Ναού τον Τίμιο Σταυρό, ένα δηλαδή απειροελάχιστο τμήμα από τον Σταυρό του Γολγοθά τοποθετημένο μέσα σε χρυσό, αδαμαντοκόλλητο συνήθως σταυρό και με επίσημη λατρευτική πομπή το λιτάνευαν μέσα στο Ναό και καλούσαν κατόπιν το λαό να τον προσκυνήσει. «Δεύτε πιστοί το Ζωοποιόν Ξύλον προσκυνήσωμεν…».
Αυτή την τελετή επαναλαμβάνουμε και εμείς την Γ΄ Κυριακή, τιμώντας συγχρόνως και την μνήμη της Αγίας Ελένης, αφού χάρις στην πολλή ευσέβεια και την δραστηριότητά της αποκαλύφθηκε ο Πανάγιος Τάφος και ο Τίμιος Σταυρός και προσκυνώντας το πανσεβάσμιο ξύλο. Βέβαια όλοι οι Χριστιανοί δεν έχουμε το προνόμιο να προσκυνούμε τον ίδιο τον Σταυρό του Κυρίου. Οι ναοί μας, οι πλείστοι, στερούνται Τίμιο Ξύλο. Προσκυνούμε ομοίωμα του Σταυρού του Κυρίου. Νοερά όμως, με την πίστη, από καρδίας, ασπαζόμαστε τον ίδιο τον αιματόβρεκτο Σταυρό του Γολγοθά.
Τον ασπαζόμαστε και αισθήματα ευγνωμοσύνης πρέπει την ώρα εκείνη να κατακλύζουν την ψυχή μας, όταν αναλογισθούμε, ότι εκεί επάνω άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε ανυπόφορους και φρικτούς πόνους ο Υιός του Θεού για την σωτηρία όλων μας, για τον καθένα προσωπικά. Ασπαζόμαστε τον Σταυρό του Κυρίου και μέσα στον μυστικό χώρο της συνειδήσεώς μας ακούμε ζωηρή την φωνή του μαθητού του Πέτρου, χριστιανοί μη λησμονείτε ότι «ου φθαρτοίς. αργυρίω η χρυσίω ελυτρώθητε εκ της ματαίας υμών αναστροφής πατροπαραδότου, αλλά τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού». (Α΄ Πέτρ. 1, 18-19). Δηλαδή μη ξεχνάτε ποτέ, ότι δεν λυτρωθήκατε από τα δεσμά της άσκοπης αμαρτωλής ζωής σας, της πατροπαράδοτης, με χρυσάφι η ασήμι, αλλά με το Αίμα το ανεκτίμητο του Αμνού του αμώμου και ασπίλου Χριστού.
Με τέτοια αισθήματα πρέπει να ατενίζουμε τον Σταυρό του Κυρίου. Όχι μόνο κατά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, καθώς βλέπομε τον ιερέα να κρατά με ευλάβεια τον ανθοστόλιστο δίσκο με τον Σταυρό του Κυρίου και ακούμε τους ψάλτες να μας προσκαλούν να τον προσκυνήσουμε ευλαβώς. Η θέα του Σταυρού πρέπει να ξυπνά μέσα μας το χρέος που έχουμε ως χριστιανοί συνειδητοί να αγωνιζόμαστε καθημερινά, ώστε να μη πάει χαμένη για το άτομό μας η θυσία του Κυρίου.
Το χρέος μας αυτό απέναντι στη Θυσία του Χριστού μας το θυμίζει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους Επιστολή. Εκεί ο άγιος Απόστολος προειδοποιεί τους χριστιανούς τι τιμωρία δικαία τους περιμένει, όταν με την άτακτη ζωή τους και την ασέβεια τους κατά κάποιον τρόπο δείχνουν ότι περιφρονούν το Αίμα του Ιησού Χριστού, που χύθηκε κάποτε για την σωτηρία τους. «Σας ερωτώ, γράφει ο Απόστολος, ποιά τιμωρία περιμένει εμάς τους χριστιανούς όταν περιφρονήσουμε τον Χριστό και αδιαφορήσουμε για το τίμιο Αίμα Του, όταν στην Παλαιά Διαθήκη αμέσως θανατώνονταν, όσοι Εβραίοι παρέβαιναν τον Νόμο του Μωυσέως; ( Εβρ. 10, 28-29).
Αυτές τις υψηλές όντως και σπουδαίες αλήθειες που δυστυχώς αγνοούν οι πολλοί, οφείλουμε να τις μεταδώσουμε με κάποιον τρόπο και στη νέα χριστιανική γενεά, την οποία τόσοι γύρω της προσπαθούν να την προσανατολίσουν σε άλλα σύμβολα και σε άλλους Μεσσίες, μακριά, πολύ μακριά από τον Γολγοθά του ηρωισμού και της θυσίας. Που την οδηγούν στους βάλτους τους βρωμερούς της αμαρτίας. Μακάρι να επιτελέσουμε το χρέος μας απέναντι στον Σταυρό του Κυρίου, όπως οι πολιούχοι μας Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη, των οποίων οι θερμές πρεσβείες ας σκέπουν πάντας ημάς.